Tym wpisem chciałabym zainaugurować nową serię, dzięki której dowiecie się, co, kiedy i gdzie warto zobaczyć w Polsce. Znajdziecie tu zarówno wystawy, koncerty, nietypowe eventy artystyczne – czyli wszystko, dzięki czemu możecie obcować z kulturą i ze sztuką. Wybory będą czysto subiektywne, gdyż na tą chwilę nie jestem jeszcze w stanie wyłowić wszystkich wydarzeń, które będą odbywać się w całym kraju, choć mam nadzieję, że wraz z upływem czasu będzie się to powoli zmieniać.
***
Brave Festival (7-12 lipca), Wrocław
Idea festiwalu
Zastanawiałam się, jak zaprezentować ten festiwal, na którym nigdy nie byłam, a jednocześnie jego idea jak i sama formuła są niezwykle interesujące i pociągające. Nie tylko ze względu na program, ale cele, które mu przyświecają. Gdyż Brave powstał nie po to, by po raz kolejny zaprezentować komercyjny produkt w postaci gwiazd największego formatu. W tym przypadku organizatorom przyświeca co roku ten sam cel: pomagać. Dyrektor i pomysłodawca festiwalu, Grzegorz Bal, obmyślił formułę, strukturę pomocową, dzięki której wsparcie otrzymują ginące kultury z różnych stron świata, a także i może przede wszystkim dzieci, które zostały skazane na życie na ulicy. Cały dochód festiwalu zostanie przekazany organizacji ROKPA International, wspierającej dzieci mieszkające w Tybecie, Nepalu oraz kilku krajach Afryki. Twórca festiwalu skupił wokół siebie ludzi nie godzących się na wzorce lansowane przez kulturę masową, a jednocześnie świadomych konieczności ratowania kultur tradycyjnych, które stanowią jeden z filarów ludzkości.
Zamiast więc oglądać koncerty popularnych, lubianych, których utwory co dzień słyszymy w radiu, Grzegorz Bral, zaprasza artystów z najdalszych zakątków świata, którzy prezentują swoją kulturę, rytuały, obrzędy. Jest to niepowtarzalna okazja, by przez kilka dni lipca obcować z niesamowitymi ludźmi, celebrującymi swoją kulturą i chroniącymi ją przed zagładą. Podczas festiwalu na uczestników czekają zarówno koncerty, jak i spektakle, niezwykłe prezentacje jak i tańce oraz pieśni.
– Na świecie są miliony festiwali, ale służą one jedynie komercji, sprowadzają sztukę i wytwórcę do narcystycznego produktu, który w dłuższej perspektywie nie ma szans na przetrwanie, podczas gdy kultura to odpowiedzialność za przyszłość – wyjaśnia Grzegorz Bral. – Indianie mówią, że trzeba żyć ze świadomością, że żyje się dla siódmego pokolenia, które przyjdzie po nas. I Brave ściąga właśnie takich ludzi, którzy w sposób naturalny żyją i tworzą dla siódmego pokolenia.
Festiwal ma służyć nie czystej zabawie, a czerpania przyjemności z tego, co dla nas obce, nieznane i przy okazji pozwalające pomóc innym, którzy być może tracą swoją tożsamość.
– To nie przyjemność jest istotą spotkania. Chodzi raczej o to, by doświadczyć pewnego wstrząsu i zanurzyć się w kontrkulturze. To co robimy dzięki Brave’owi, robili też Grotowski i Brook. Choć innymi narzędziami – przypomina Bral.
Program
W tym roku odbywa się już 9 edycja festiwalu. Pod hasłem Zaginiony Rytm zaprezentowane zostaną tradycje muzyczne z całego świata stanowiące spoiwo pomiędzy środowiskiem zewnętrznym człowieka i jego niewidzialnym światem duchowym.
Chciałbym skupić się na zaprezentowaniu tradycji muzycznych wybranych społeczności, które w wyniku trwania, w bardziej lub mniej świadomie zamierzonej kulturowej izolacji od świata zewnętrznego i nieuczestniczenia we współczesnych globalnych napięciach (kulturowych, politycznych, czy gospodarczych), miały szansę wypracować, a następnie zachować unikalne i tylko im właściwe rytmy. Mam na myśli rytmy, które najpełniej określają ich związek ze środowiskiem i ze światem, z którego pochodzą. Wychodząc więc z założenia, że ludzie społeczności tradycyjnej mają wiele narzędzi obcowania z „niewidzialnym światem”: ze światem przodków, z pamięcią niezapisaną w książkach, z energiami, które leczą lub ujawniają przyszłość, a zarazem żywiąc przekonanie, że to czego nie widzimy gołym okiem jest o wiele bogatsze od tego wszystkiego, co widzimy, chcę zaprezentować naszym gościom festiwalowym świat ukryty w pieśniach, śpiewach, modlitwach i, co najważniejsze – w ich unikalnym muzycznym rytmie- mówi Grzegorz Bral.
Artyści
Podczas tych kilku dni, uczestnicy festiwalu mają okazję obejrzeć niesamowite widowisko muzyczne, podczas którego odkryją nowe dźwięki i fascynacje:
Królewscy Bębniarze – 12-osobowa grupa z Burundi grająca na tradycyjnych bębnach karyenda. Muzycy wybijają aż 41 różnych rodzajów rytmów, za którymi kryje się społeczny koncept tj. szacunek, pokój czy uznanie. Brzmieniowo dźwięki płynące z bębnów często porównywane są do odgłosu spadającego z wysokości pioruna.
Cheongbae – grupa z Korei, których występy to kombinacja rytuału, szamańskiej muzyki ogromnych bębnów i tańca
Ngqoko -12-osobowy chór, złożony z kobiet z plemienia Xhosa z Republiki Południowej Afryki, wykonujący tradycyjne pieśni umngqokolo w technice śpiewu alikwotowego
Addal – zespół z Maroka składający się z berberyjskich kobiet intonujących transowe pieśni ahouach przy akompaniamencie bendirs, tradycyjnych instrumentów perkusyjnych o rezonującym brzmieniu.
Dodatkowe wydarzenia
Wraz z głównym festiwalem, odbędzie się również 4 międzynarodowy program edukacyjny BRAVE Kids (25 czerwca – 13 lipca), podczas którego zaprezentują się dziecięce zespoły z różnych stron świata.
Brave Kids to głos odważnych dzieci z różnych części globu. Uczestniczący w programie młodzi artyści mają możliwość wniesienia cząstki siebie i swojej kultury do wspólnego, międzynarodowego przedstawienia, dzięki któremu odzyskują godność i siłę do zmagania się z nierzadko trudną codziennością. To, co różni poszczególne dzieci na scenie jest motorem do poszukiwania tego, co je łączy. Dlatego dzieci podczas warsztatów wcielają się w dwie role: uczą się od innych i same udzielają lekcji. I choć w programie biorą udział uczestnicy o różnym statusie materialnym, każde z nich dzięki wspólnej pracy jest na równej pozycji. Za sprawą Brave Kids dzieci z odległych zakątków świata mogą się poznać i porozumieć w najbardziej uniwersalnym z języków – językiem sztuki.
Tegoroczna edycja Brave Kids swoim działaniem obejmie 17 zespołów artystycznych. Zobaczymy między innymi grupę wietnamskich dzieci urodzonych w Czechach, które do dziś dumnie kultywują tradycje swoich ojców, tancerzy breakdance z Ugandy, którzy wierzą, że dzięki aktywności artystycznej są w stanie doprowadzić do zmian społecznych w swoim kraju i członków grupy Ukuleles For Peace z Izraela, angażującej arabskie i żydowskie dzieci we wspólną grę na małej, czterostrunowej gitarze. Do Polski przybędą też delegacje z Chin, Gruzji, Kirgistanu, Rumunii, Laosu, Indii, Zimbabwe, Iranu i Brazylii – w sumie ponad setka dzieci z 14 krajów, w tym dwie grupy artystyczne z Polski.
W tym roku festiwal odbędzie się nie tylko we Wrocławiu, ale również w trzech innych, polskich miastach: Puszczykowie k. Poznania, Warszawie oraz Łodzi. Na scenie pojawią się dzieci m.in. z Brazylii, Chin, Zimbabwe, Ugandy, Kirgistanu, Laosu, Indii, Izraela, Chech, Rumunii, Danii i Gruzji. Podczas trzytygodniowego programu, mali uczestnicy biorą udział w warsztatach artystycznych, które same prowadzą w myśl zasady „Dzieci uczą dzieci”. Podczas zajęć przygotowują spektakle i pokazy, by na sam koniec zaprezentować finałowe przedstawienie. Występy można oglądać już od 26 czerwca.
We Wrocławiu odbędzie się również 8 Przegląd Filmowy, podczas którego widzowie mają szanse obejrzeć filmy dokumentalne oraz fabularne o tematyce kulturowo-antropologicznej. Przegląd zostanie podzielony na trzy główne cykle tematyczne:
– Brave Focus – służący przybliżeniu jednego z wybranych państw. W tym roku będzie to Kambodża, której losy bardzo wyraźnie nawiązują do tematu przewodniego tegorocznej edycji Brave – „Zaginiony rytm”. To położone w południowo-wschodniej Azji państwo od lat próbuje odzyskać swój własny rytm. Bezprecedensowa w dziejach świata tragedia, jaką były rządy Czerwonych Khmerów, spowodowała, że Kambodża zerwała więź ze swoimi przodkami. Dziś jest państwem po przejściach- malowniczym, otwartym, bogatym kulturowo, ale naznaczonym ranami, które dopiero się zabliźniają.
– Brave People Doc – prezentujący portrety ludzi odważnych którzy świadomie i celowo podejmują istotne dla danej społeczności tematy, potrafią przeciwstawić się otaczającej ich rzeczywistości w imię ochrony wartości, tradycji i ideałów. Dotychczas w cyklu tym prezentowane były wyłącznie filmy dokumentalne. W tym roku jednak znajdzie się w nim miejsce również dla kina fabularnego. W Dolnośląskim Centrum Filmowym zobaczyć będzie można m.in. film „Tablice” w reżyserii wielokrotnie nagradzanej, pochodzącej z jednej z najsłynniejszych filmowych rodzin świata Samiry Makhmalbaf. Z kolei w związku z projekcją „My name’s Jagdish Bhatt”, gościem Przeglądu będzie Jagdish Bhatt – tytułowy bohater filmu, mieszkaniec indyjskiego slumsu, któremu udało się przekroczyć społeczne bariery i zaprezentować twórczość w Europie.
– Brave Context – bezpośrednio powiązany z tematem przewodnim danej edycji. Zaprezentowana zostanie trylogia poetyckich dokumentów Godfrey’a Reggio: „”Koyaanisqytsi”, „Powaqqatsi”, „Naqoykatsi” oraz dwa filmy w reżyserii Roba Fricke`ego: „Samsara” i „Baraka”.
Bilety są do nabycia w punktach sieci TicketPRo oraz drogą internetową na www.tickets.bravefestival.pl. Od 1 do 12 lipca bilety będzie można kupować bezpośrednio w Centrum Festiwalowym (Dolnośląska Biblioteka Publiczna, Rynek 57, w godzinach od 10:00 do 19:00). Z kolei bilety na seanse filmowe w ramach 8. Przeglądu Filmowego są już dostępne również w kasie Dolnośląskiego Centrum Filmowego.
Ktoś z Was się wybiera?
(tekst został przygotowany na podstawie dostarczonych materiałów prasowych)